Ιστορία

1917

Η ίδρυση του ΣΥΕΤΕ πραγματοποιείται τον Μάιο του 1917 από μια ομάδα στελεχών της Ε.Τ.Ε. και με πρωτοβουλία του Α. Κοριζή, συντηρητικού, αλλά και τραγικού πρωθυπουργού της χώρας το 1940, που διετέλεσε και πρώτος Γραμματέας του Συλλόγου. Λίγο αργότερα ιδρύεται και ο Προμηθευτικός Συνεταιρισμός των Υπαλλήλων από την ίδια ομάδα πρωτοβουλίας με 110 υπογραφές των τότε συναδέλφων. Στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του ο Σύλλογος διοικείται μόνο από υψηλά στελέχη. Δικαίωμα ψήφου έχουν μόνο οι μόνιμοι υπάλληλοι και για πρακτικούς λόγους μόνον οι Αθηναίοι. Ξεκινάει όμως σιγά σιγά η δράση του ΣΥΕΤΕ υπέρ των δικαιωμάτων των υπαλλήλων. Εκείνα τα ταραγμένα χρόνια η σύρραξη του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου είχε σαν αποτέλεσμα στην Ρωσία την επανάσταση των Σοβιέτ και στην Ελλάδα τον Ελληνικό Διχασμό. Ο Ε. Βενιζέλος τον ίδιο χρόνο σχημάτισε κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη με την υποστήριξη των Συμμάχων, ενώ ο βασιλιάς Κωνσταντίνος περίμενε στην Αθήνα με φιλογερμανικά αισθήματα.

1919

Αμέσως μετά τη λήξη του Πολέμου και τη νίκη των Συμμάχων, παντού στην Ευρώπη και βέβαια στη χώρα μας υπάρχει μεγάλη κοινωνική αναταραχή λόγω των στερήσεων της πολεμικής περιόδου. Μια μεγάλη απεργία ξεσπά στο χώρο των υπαλλήλων και μάλιστα των τραπεζουπαλλήλων. Πρωτοστατούν οι εργαζόμενοι της Τράπεζας Αθηνών. Ο ΣΥΕΤΕ υποστηρίζει τους απεργούς που ζητούν υψηλότερο μισθολόγιο και κοινωνική ασφάλιση. Αρνείται όμως να απεργήσει, γιατί τα κεκτημένα των υπαλλήλων της Ε.Τ.Ε. είναι το παράδειγμα για τους απεργούς. Επιπλέον, η προσπάθεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας έχει ξεκινήσει και ο Σύλλογος θεωρεί εθνικό σκοπό την υποστήριξη αυτής της υπόθεσης.

1920-1940 : Στα επόμενα χρόνια του Μεσοπολέμου τα αριστερά ριζοσπαστικά στοιχεία συγκρούονται με τον βενιζελικό κόσμο μέσα στο Σύλλογο, με αποτέλεσμα την κυριάρχηση των βενιζελικών. Παράλληλα, αναπτύσσεται η τάση οργάνωσης Συλλόγων μέσα στον ίδιο το χώρο των εργαζομένων της Ε.Τ.Ε. κατά κατηγορίες.

1922

Έτσι, το 1922 ιδρύεται ο Σύλλογος Εισπρακτόρων και Κλητήρων της Ε.ΤΕ.

1924

και το 1924 ο Σύλλογος των “εν τη Τραπέζη εργαζομένων γυναικών”. Εδώ φαίνεται καθαρά ο νέος θετικός και διεκδικητικός ρόλος των γυναικών που πρωτοεμφανίσθηκαν στην Τράπεζα ως γραμματείς και δακτυλογράφοι κατά τη διάρκεια του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου.

1930

Μια σημαντική χρονιά για τους εργαζόμενους στην Ε.Τ.Ε λόγω της ίδρυσης του Ταμείου Υγείας του Προσωπικού της Εθνικής Τράπεζας. Το Ταμείο ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του ΣΥΕΤΕ . Έτσι, συμπληρώθηκε, 4 χρόνια πριν το Ι.Κ.Α. , το τρίπτυχο των κοινωνικών θεσμών των εργαζομένων της Εθνικής, που άρχισε τον 19ο αιώνα με την ίδρυση του Ταμείου Συντάξεων το 1867. (Ασφαλιστικά Ταμεία- Συνδικαλιστική Οργάνωση – Συνεταιριστική Οργάνωση). Το υψηλό, για την Ελλάδα, επαγγελματικό καθεστώς των εργαζομένων της Ε.Τ.Ε. γίνεται πάλι πιλότος για όλη τη χώρα στον τομέα ασφάλισης της υγείας. Στη δεκαετία του ’30 ο Σύλλογος εξελίσσεται και εκδημοκρατίζεται. Οι νέοι δόκιμοι υπάλληλοι έχουν πλέον δικαίωμα ψήφου. Η Επαρχία αρχίζει να συμμετέχει δειλά δειλά στα συλλογικά ζητήματα. Ο Σύλλογος αναπτύσσει σπουδαία πολιτιστική, εκδρομική και επιμορφωτική δραστηριότητα. Η Βιβλιοθήκη του Συλλόγου λειτουργεί και εμπλουτίζεται με τα καλύτερα ελληνικά και ξένα περιοδικά και βιβλία. Γενικού ενδιαφέροντος αλλά και τραπεζιτικού.

1934

Κρίση των Ταμείων – 1ο φύλλο της ΤΡΑΠΕΖΙΤΙΚΗΣ Ένα μέρος αυτής της σπουδαίας δραστηριότητας αποτυπώνεται στα φύλλα της “Τραπεζιτικής” του νέου συλλογικού οργάνου των υπαλλήλων. Το πρώτο φύλλο της “Τραπεζιτικής” έχει την πρώτη και δεύτερη σελίδα του αφιερωμένες στο μεγάλο ζήτημα των ασφαλιστικών ταμείων, όπου υπάρχει κρίση. Η Κυβέρνηση Τσαλδάρη θέλησε να εντάξει το ΤΥΠΕΤ στο ΙΚΑ, ισοπεδώνοντας έτσι το υποδειγματικό για την εποχή ασφαλιστικό επίπεδο των υπαλλήλων της Ε.Τ.Ε. Τότε, λοιπόν ο ΣΥΕΤΕ συνεργάσθηκε με το Εργατικό Κέντρο Αθήνας “Απειλήθηκε απεργία” και το ΤΥΠΕΤ διασώθηκε. Σε ανταπόδοση, λίγο αργότερα, ύστερα από την ίδρυση ιατρείων των εργατών της Αθήνας, Η εγγραφή του Προσωπικού στο ΤΥΠΕΤ γίνεται πλέον μόνο εάν υπάρχει εγγραφή στον ΣΥΕΤΕ. Το σύνολο του προσωπικού της Ε.Τ.Ε. τότε αριθμεί 2.500 άτομα.

1940

Αλβανικό έπος Όπως όλος ο ελληνικός λαός, οι εργαζόμενοι της Εθνικής έλαβαν μέρος με ηρωικό ενθουσιασμό στον πόλεμο της Αλβανίας εναντίον των στρατευμάτων της φασιστικής Ιταλίας του Μουσολίνι. Ο ΣΥΕΤΕ πρωτοστάτησε στη γενική κινητοποίηση. Η “Τραπεζιτική” αναφέρεται επανειλημμένα στην δράση των πολεμιστών – εργαζομένων στην ΕΤΕ, στα ηρωικά θύματα και στις εκδηλώσεις υπέρ των στρατιωτών που γίνονται στα μετόπισθεν. Η περίθαλψη των τραυματιών παρουσιάζεται στις σελίδες της εφημερίδας του Συλλόγου με φωτογραφίες και μακροσκελή άρθρα. Το ΤΥΠΕΤ και ο χώρος του Ινστιτούτου Φυσικής Αγωγής αφιερώνονται στο έργο της περίθαλψης των τραυματιών.

1941- 1944

Κατοχή – Αντίσταση – Απελευθέρωση Τα κατοχικά στρατεύματα καταλαμβάνουν την χώρα και τη χωρίζουν σε τρεις τομείς : το γερμανικό, τον ιταλικό και τον βουλγάρικο. Ο βαρύς χειμώνας του 1940-41 θερίζει τους Αθηναίους που έχουν μείνει χωρίς τρόφιμα. Από τις αρχές του 1942 το Αντιστασιακό κίνημα αρχίζει να διοργανώνεται στη χώρα. Οι τραπεζουπάλληλοι είναι κι εδώ στις πρώτες γραμμές. Στο χώρο του ΣΥΕΤΕ ένας δυναμικός εαμικός πυρήνας κερδίζει τις εκλογές εκτοπίζοντας την προηγούμενη διοίκηση που θεωρήθηκε ανεπαρκής. Έτσι ξεκίνησε το σπουδαίο έργο των συναδέλφων συνδικαλιστών αντιστασιακών της κατοχικής περιόδου που συνέβαλαν αποφασιστικά στην αναδιοργάνωση του ΣΥΕΤΕ του ΤΥΠΕΤ και του Προμηθευτικού Συνεταιρισμού. Τα κατοχικά προεδρεία του ΣΥΕΤΕ πράγματι δραστηριοποίησαν όλα τα όργανα και τους θεσμούς στη μάχη για την επιβίωση (μισθός, τρόφιμα, υγεία ) και στη συνέχεια ανάπτυξαν σημαντική αντιστασιακή δραστηριότητα, γράφοντας ένδοξες και πολύ λίγο γνωστές σελίδες που επιβεβαιώνουν τα έγγραφα του ιστορικού αρχείου του ΣΥΕΤΕ. Πρόεδροι όπως, οι Χαύτας και Ευθυμίου και στελέχη, όπως οι Ε.Φράγκου και Ν. Δουσαίτης έγραψαν ιστορία. Το 1944 η “Τραπεζιτική” κλείνει.

1945-1948

Απελευθέρωση – Εμφύλιος Με τη λήξη της Κατοχής η σημαία του ΕΑΜ καλύπτει για λίγες ώρες την πρόσοψη της ΕΤΕ, αλλά τα εαμικά προεδρεία φεύγουν από τη διοίκηση του Συλλόγου. Ανάμεσα στην Απελευθέρωση και τον Εμφύλιο ο κόσμος της εργασίας δεν προλαβαίνει να πάρει ανάσα. Στη χειρότερη περίοδο του Εμφυλίου γράφονται μαύρες σελίδες. Το αντιδραστικό Προεδρείο του Συλλόγου καταδιώκει τους εαμικούς συναδέλφους χειρότερα από τους κατακτητές. Οι οικογένειες των αντιστασιακών που οδηγούνται στη Μακρόνησο βρίσκουν στήριγμα από μέλη της Διοίκησης της Τράπεζας με την ανοχή του Διοικητή Πεζματζόγλου που συγκρούεται προσωπικά με τον Πρόεδρο του Συλλόγου. Προοδευτικά στο τέλος της δεκαετίας του ’40 και στην αρχή του ’50 τα πράγματα ηρεμούν. Η διοίκηση του Συλλόγου παραμένει συντηρητική, αλλά με σύνεση και ήθος. Δραστηριοποιούνται πλέον νέα στοιχεία, ιδίως γύρω από το Υποκ/μα Μητροπόλεως, χώρο συγκεντρώσεως νεαρών υπαλλήλων που επέζησαν των διώξεων και συσπειρώνονται στη Νέα Κίνηση των υπαλλήλων. Η ίδρυση της ΟΤΟΕ είναι πρωτοβουλία της Τράπεζας Ελλάδος και συγκεκριμένα του Δ. Αλευρά, πρώτου Προέδρου της. Γρήγορα, όμως, οι νέοι συνδικαλιστές του ΣΥΕΤΕ στρέφονται προς την Ομοσπονδία τους και γίνονται δραστήρια στελέχη της όπως ο Ε. Μαυρουλίδης.

1955-1967

Η περίοδος 1955-1967 είναι εξαιρετικά πλούσια σε πρωτοπόρους αγώνες για τα δικαιώματα των εργαζομένων που αντιμετωπίζουν την καταπίεση των μετεμφυλιοπολεμικών κυβερνήσεων. Το συνδικαλιστικό κίνημα των εργαζομένων στην Κοινή Ωφέλεια (ΟΤΕ, ΔΕΗ κλπ) και τις μεγάλες τράπεζες διαχωρίζει τη θέση του από την κυβερνητική ΓΣΕΕ και στηρίζει τη μεγάλη πολιτική αλλαγή κοντά στα 114 σωματεία. Οι συνδικαλιστές του ΣΥΕΤΕ πρωτοστατούν στους αγώνες συνδυάζοντας αλάνθαστη γνώση του χώρου τους και διακριτική δράση για το κοινό συμφέρον.

1967

Η Δικτατορία των Συνταγματαρχών έρχεται να ανακόψει την ανάπτυξη της δημοκρατίας και της χώρας. Οι πρωτοπόροι συνδικαλιστές του ΣΥΕΤΕ εκδιώκονται από την Τράπεζα μαζί με άλλα προοδευτικά στελέχη. Η καινούργια εκλεγμένη διοίκηση του Συλλόγου είναι αναγκαστικά συντηρητική, αλλά συνεπής στις δεσμεύεις προς τους εργαζόμενους. Τα ταμεία του προσωπικού διασώζονται ύστερα από πεισματική αντιμετώπιση του χουντικού υπουργού.

1974

Η Μεταπολίτευση ανοίγει μία νέα σελίδα. Λίγο αργότερα οι εκλογές ανανεώνουν το Προεδρείο του Συλλόγου, όπου οι διωγμένοι συνδικαλιστές επανέρχονται στο Σύλλογο και λίγο μετά στην ΟΤΟΕ.

1979

Η μεγάλη απεργία των 40 ημερών των τραπεζικών υπαλλήλων για το ωράριο πετυχαίνει το σκοπό της και λήγει με επιτυχία. Στη συνέχεια όμως νέες δυνάμεις παίρνουν το προβάδισμα από τους μετριοπαθείς αριστερούς στον ΣΥΕΤΕ και στην ΟΤΟΕ.

1981-1989

Μια σειρά ανανεωμένων Προεδρείων με σημαντική δράση εμφανίζονται στον ΣΥΕΤΕ και κατόπιν στην ΟΤΟΕ. Για πρώτη φορά γυναίκα συνάδελφος, η Ι. Ζερβάκη, εκλέγεται Πρόεδρος στον ΣΥΕΤΕ κατόπιν στην ΟΤΟΕ. Οι πολιτιστικές δραστηριότητες των εργαζομένων μέσω του Συλλόγου τους γνωρίζουν σημαντική ανάπτυξη σε πολλούς τομείς. Η ενοποίηση των Ταμείων Ασφάλισης Υγείας των εργαζομένων Εθνικής και Αθηνών επιτυγχάνεται το 1982 περίπου τριάντα χρόνια μετά τη συγχώνευση των Τραπεζών. Το μεγάλο αυτό βήμα προετοιμάζει το επόμενο που είναι η ενοποίηση όλων σχεδόν των Συλλόγων του προσωπικού στον ΣΥΕΤΕ. Μια δεύτερη μεγάλη απεργία 42 ημερών πετυχαίνει την τεράστια βελτίωση του μισθολογίου.

1989-1992

Μεγάλη είναι η συνδικαλιστική δραστηριότητα του ΣΥΕΤΕ στην περίοδο αυτή συνδυάζει συνδικαλιστική και πολιτική διεκδίκηση κοντά στην Ομοσπονδία.

1993-2000

Ο ΣΥΕΤΕ συσπειρώνει τις δυνάμεις κοντά στην ΟΤΟΕ και ρίχνει νέο βάρος στην εκσυγχρονιστική προσπάθεια και την αντιμετώπιση των νέων προβλημάτων του κλάδου με ένταση στην πληροφόρηση για τις εξελίξεις στο χώρο της Ευρωπαϊκής Κοινωνικής και Οικονομικής Σύγκλισης.